Osobowość marki – co to takiego i dlaczego jest istotna dla Ciebie?
2022-09-15
(Zaktualizowano 2023-07-01)
Jakub Tetlak
Budowę własnej marki postanowiłem rozpocząć od stworzenia solidnych fundamentów. Ma to według mnie największy sens i może uchronić markę przed poważnymi konsekwencjami w przyszłości. Filarem marki jest jej osobowość. W dodatku lubię dzielić się wiedzą i obserwacjami. Może choć pierwiastek z tego, co napisałem, przyda się Tobie. Zapraszam Cię do lektury.
perfumy twoja marka pro-digi marketing

Spis treści

Na początek krótka historia o dwóch markach...

Osobowość marki (ang. brand personality) to istotny aspekt, który należy rozważyć przy budowaniu marki. Zanim jednak przejdę do omówienia, opowiem dość zabawną i dla niektórych interesującą historię związaną z jedną z charakterystycznych, silnych marek funkcjonujących na rynku telekomunikacyjnym – heyah. Z tą historią wiąże się legenda innej, konkurencyjnej wobec heyah, marki Sami Swoi. Wszyscy wiedzą, że heyah to znakomity przykład udanego wdrożenia marki o archetypie Buntownika. „Czerwona Łapa” mocno zamieszała na rynku kwestionując stare i wprowadzając nowe, proste zasady, a jej komunikacja była bardzo wyrazista, wręcz krzykliwa, agresywna, a przy tym przekoloryzowana i zabawna. Była skierowana głównie do osób młodych z dużych miast, które nie potrzebują abonamentu lub nie chcą podejmować długoterminowego zobowiązania. Żyją dynamicznie, a od czasu do czasu potrzebują jedynie karty, żeby wysłać sms. Ciekawostka – tak się składa, że swego czasu zajmowałem się analizami Klientów heyah. Telekomy gromadziły ogromne zbiory danych przydatnych do analizy zachowania Klientów, z których można było się między innymi dowiedzieć, jaki jest rzeczywisty rozkład lokalizacji w grupie konsumentów. Okazało się, że rzeczywistymi odbiorcami heyah nie była wielkomiejska młodzież, a osoby z małych miejscowości i ze wsi. Zastanawialiśmy się nawet w zespole, skąd taka rozbieżność i doszliśmy do wniosku, że wynika to z dostępności, ponieważ startery i doładowania można było zawsze kupić w często jedynym sklepie w okolicy, czego nie można było powiedzieć o innych produktach telekomunikacyjnych.

Nie byliśmy jednak jedyni. Prawdopodobnie do podobnych obserwacji i wniosków doszli analitycy Polkomtela, który postanowił wprowadzić na rynek markę Sami Swoi. I choć target i jego potrzeby funkcjonalne zostały określony prawidłowo, ceny były konkurencyjne, to zupełnie nie wzięto pod uwagę emocji i aspiracji Klientów. To były czasy, kiedy miało jeszcze znaczenie, w której sieci miało się telefon, ponieważ rozmowy w ramach sieci były tańsze niż te poza siecią. Zatem pytanie: „W której sieci jesteś?” nie było niczym niespotykanym. Natomiast odpowiedź: „W Samych Swoich” mogła okazać się nieco krępująca. „Sami swoi” silnie kojarzyli się z filmem o tym samym tytule. Natomiast w małym stopniu z siecią komórkową. I choć sam film był zabawny, to porównanie z jego bohaterami było raczej synonimem obciachu niż powodem do dumy.

Zatem można dojść do wniosku, że decyzja Klientów odnośnie wyboru lub odrzucenia marki sieci komórkowej nie została podjęta jedynie na racjonalnym, funkcjonalnym poziomie, a na poziomie emocjonalnym. Mogła zatem mieć tu znaczenie osobowość marki.

Osobowość marki - co to takiego i co się na nią składa?

Z powyższego przykładu wynika, że osobowość marki jest jednym z istotnych czynników, które Klient bierze pod uwagę w procesie zakupowym. Co to jednak jest osobowość marki? Krótko – jest to zestaw ludzkich cech kojarzony z marką1. Definicję tę przybliża w swojej pracy Jennifer Aaker, amerykańska badaczka zagadnienia osobowości marki. Jednocześnie dla lepszego zobrazowania autorka podaje przykład postrzegania dwóch marek wódki: marki Absolut, która utożsamiany jest z wyluzowanym, współczesnym, trendy 25-latkiem oraz marki Stoli/Stolichnaya, która z kolei spersonifikowana jest jako konserwatywny, starszy wiekiem intelektualista.

Zgodnie z wynikami przedstawionych badań, których w tym tekście nie omawiam szczegółowo, na osobowość marki składa się 5 wymiarów. Jednocześnie wymienia się zestaw cech, które są wysoko skorelowane z danym wymiarem:

  • Szczerość (ang. Sincerity) – rodzinny, uczciwy, prawdziwy, pogodny
  • Ekscytacja (ang. Excitement) – śmiały, porywający, obdarzony wyobraźnią, nowoczesny
  • Fachowość (ang. Competence) – godny zaufania, odpowiedzialny, rzetelny, skuteczny
  • Wyrafinowanie (ang. Sophistication) – czarujący, krzykliwy, urzekający, romantyczny
  • Szorstkość (ang. Ruggedness) – twardy, lubiący outdoor, szorstki

Co mnie obchodzi jakaś osobowość marki?

Oczywiście wcale nie musi….

Niemniej, dzięki wywołaniu określonych skojarzeń pomagających określić osobowości marki Klientom łatwiej przychodzi utożsamienie się z marką (w przypadku 3 pierwszych wymiarów) lub aspirowanie do niej. Decyzja o wyborze bardzo często odbywa się nie tylko na poziomie racjonalnym i funkcjonalnym, ale również emocjonalnym. Właśnie dlatego w procesie pozycjonowania marki celem powinno być uzyskanie pozytywnych konotacji z marką. Nawet jeśli projektujemy markę dla zwykłych ludzi (bazując na archetypie Zwykłego Człowieka, choć w tym przypadku bardziej trafne jest określenie Towarzysz), powinniśmy unikać skojarzeń wywołujących zażenowanie lub poczucie obciachu. Od towarzysza nie oczekujemy kontrowersji, a raczej wsparcia w codziennym życiu. Wracając do przykładu Samych Swoich, niedopasowaniem na poziomie osobowości można zatem wytłumaczyć odrzucenie tej marki przez grupę docelową. Znacznie łatwiej było jej członkom zaakceptować markę Heyah, która nie wywoływała negatywnych skojarzeń. Mogła zaś wywoływać pozytywne związane z aspiracjami mieszkańców małych miejscowości.

Przypisy

1 Jennifer Aaker, Dimensions of Brand Personality

Zapisz się do naszego newslettera

Jeśli spodobał Ci się artykuł i chcesz być z nami w stałym kontakcie, wypełnij krótki formularz.

*pole wymagane

Artykuły, które mogą Cię zainteresować